M'Zée Fula Ngenge:
Papa Wemba: chef coutumier du village Molokai
Papa Wemba. Inmiddels een begrip zowel binnen als buiten het continent Afrika. In Afrika wordt hij gezien als de man die de Zaïrese rumba tot pan-afrikaans erfgoed wist te promoveren. De afgelopen jaren bracht hij op het RealWorld-label een drietal cd's uit, die speciaal voor de westerse markt leken te zijn gemaakt en waarvan Molokai uit 1998 de laatste is. M'Zée Fula Ngenge is de eerste 'authentieke' cd sinds Nouvelle écriture uit 1997.
Vandaag de dag is het nog steeds Papa Wemba die vele jonge Afrikaanse muzikanten weet te inspireren en dat wordt nog even breed uitgemeten in het boekje dat zich in de cd-hoes bevindt. Papa Wemba de keizer, de grote idool van Afrika. Het is waar, de stijl die Wemba vertegenwoordigt is de inspiratiebron van vele muzikanten die vandaag de dag de top hebben weten te bereiken zoals Kester Emeneya, Koffi Olomide, Rigo Star, Reddy Amisi, Stino, Bipoli, Maray, om er een paar te noemen...
Wemba wordt daarom wel aangesproken met 'chef coutumier', wat zoveel wil betekenen als 'hij die de gewoontes bepaalt'. Het cd-boekje is vormgegeven als een soort brief, afkomstig uit het aangrenzende Brazzaville (Congo), waarin de koninklijke familie van het koninkrijk Nbaka Papa Wemba nog even wat koninklijke lofbetuigingen doet toekomen, als ware hij een goddelijke verschijning.
Niet geheel onbegrijpelijk. Al dertig jaar in de muziek en de vijftig inmiddels gepasseerd (waarvoor hij de titel M'Zée aan zijn naam mocht toevoegen), weet hij nog steeds de toch al behoorlijk verzadigde Congolese muziekmarkt te vernieuwen en aan te vullen. En dat valt niet mee, want de oorspronkelijk Zaïrese soukous – zoals we de muziek voor het gemak maar even samenvatten – is nogal een kloon van zichzelf aan het worden. Papa Wemba wisselt de dansbare muziek daarom regelmatig af met wat rustiger nummers, zoals we die vooral ook kennen van de drie cd's die hij voor de westerse markt opnam (Le Voyageur, Emotion en Molokai).
De nieuwe cd is voor een groot deel een mengeling van zijn eigen stijl met invloeden uit het buitenland. Zo vinden wij op de cd onder andere salsa, bolero, funk, rumba, rap, zouk, makossa en zoblazo terug. Maar ook artiesten uit den vreemde nodigde hij uit voor de opnames van dit album: Tito Puente, Jocelyne Beroard (Kassav) en Delvis Salsero.
Het is een mooi en vooral gevarieerd album geworden dat het niveau van de Congolese muziek zeker weer een stap hoger heeft gezet...
M.V., oktober 1999
Voor meer informatie over Papa Wemba en een uit het frans vertaald interview met hem, zie MiXite.