Woensdag 01 December 2021
Promotie: Africanising African History
Woensdag 01 December 2021 16:15 - 17:00
Promovendus: L.R.C. Schulte Nordholt. Promotor(en): Prof.dr. H. Paul & Prof.dr. J. Gewald. Geschiedenis van Afrika dekoloniseren was moeizaam proces. Aan de hand van de boekenserie General History of Africa (GHA) onderzocht promovenda Larissa Schulte Nordholt wat het betekent om de geschiedenis van Afrika te dekoloniseren. Dat bleek een moeizaam proces, waarbij politiek en financiën voor belemmeringen zorgden.
Special exhibition: Through the lens of - Photographers from the African Photojournalism Database
Offering reimagined visual narratives from across the African continent, this exhibition showcases the work of visual storytellers selected from the African Photojournalism Database (APJD). At the core of the APJD is the mission to share refreshing and diverse stories told by photographers often overlooked by the global media industry—stories that are not widely seen in the current media landscape. Through the lenses of 16 photographers from 11 countries, nine men and seven women, this collection connects a range of views on identity, daily life, traditions and change. The APJD members share their reflections on identity, from explorations of gender in Maputo, Mozambique to reviving Amazigh heritage in rural Libya. Moments of everyday life are highlighted to provide more nuanced views and confront stereotypes, from contrasts in Casablanca, Morocco to youth and social landscapes in Algiers, Algeria. The visible impact of climate change in Madagascar and Zanzibar is underlined, and we’re also given insight into political and social change, including the 2019 protests in Khartoum, Sudan and the coping mechanisms of those who have survived terrorism in Nigeria. Stories of love and families feature strongly, from couples in Cape Town, South Africa, to the value of community in Gondar, Ethiopia. This exhibition was created in partnership with the National Museum of World Cultures to celebrate a new generation of photographers who are redefining what should be seen, through the stories that matter to them. Featuring work by Mohamed Altoum (Sudan), Salih Basheer (Sudan), Kwasi Darko (Ghana), Noncedo Gxekwa (South Africa), Nada Harib (Libya), Yassine Alaoui Ismaili, alias Yoriyas (Morocco), Amina Kadous (Egypt), Tracy Keza (Rwanda), Mahmoud M Khattab (Egypt), Jacques Nkinzingabo (Rwanda), Ayobami Ogungbe (Nigeria), Rijasolo (Madagascar), Fethi Sahraoui (Algeria), Sydelle Willow Smith (South Africa), Martha Tadesse (Ethiopia), and Etinosa Yvonne (Nigeria).
Kaap Liefde - Raymi Sambo Maakt & BackBone
Voor bezoek aan dit optreden is een coronatoegangsbewijs verplicht. Voorafgaand wordt gevraagd een bewijs van vaccinatie, recent herstel van COVID-19 of een negatieve coronatest te tonen (QR-code), samen met een geldig identiteitsbewijs. Heeft u al kaarten? Dan wordt u daarover door onze kassa geïnformeerd. In een opwelling boekt de overwerkte Astrid een reis naar een Afrikaans land. Terwijl de beach boys zich aan haar opdringen valt haar oog op de veel jongere, trotse visser Kofi. Ze worden verliefd en samen verhuizen ze naar Nederland. Het geluk lijkt hen toe te lachen, ze krijgen een tweeling maar Kofi kan niet goed aarden in zijn nieuwe omgeving. Wanneer Astrid verliefd wordt op een collega, is er geen plek meer voor Kofi in haar leven. Kofi voelt zich machteloos en op een dag haalt hij de kinderen van het schoolplein en vertrekt. Astrid reist met een op sensatie beluste televisieploeg naar zijn geboortedorp. De klopjacht op Kofi begint. ‘Kaap Liefde’ is een voorstelling over liefde, (on)macht en wraak. Geïnspireerd op het tv-programma ‘Ontvoerd’ waarin het verhaal van de ‘dader’ niet in beeld komt. Raymi Sambo en de makers vragen zich af: ‘wat is zijn verhaal? Wat laat de televisie ons wel of niet zien? Wanneer ben je dader en wanneer slachtoffer?’.
Back in the Day is our Future: Manifesting resistance by celebrating the richness of Black cultural heritage
Vrijdag 29 oktober opent de tentoonstelling Back in the Day is our Future in Melkweg Expo. Jessy Koeiman is uitgenodigd deze tentoonstelling samen te stellen als onderdeel van het nieuwe programma voor beginnende curatoren. De unieke visie van Koeiman en haar expertise als kunstenaar, cultureel ondernemer en Curator Collective Learning bij Kunstinstituut Melly maken haar de aangewezen curator om deze tentoonstelling te ontwikkelen. De multidisciplinaire eigenschappen van werk en praktijk van de acht geselecteerde kunstenaars vormen een belangrijk uitgangspunt voor de werkwijze en selectiemethode van Jessy Koeiman. Back in the Day is our Future versterkt Zwarte stemmen die weerstand tonen door de rijkdom van Zwarte cultuur en geschiedenis te vieren. Het brengt een ode aan het verleden en vreugde aan de toekomst door een positief perspectief te bieden, waarmee het ruimte biedt voor heling en vermindering van de emotionele arbeid die gepaard gaat met trauma. De acht geselecteerde kunstenaars zijn David Uzochukwu, Berette S Macaulay, Aqueene Wilson, Marciano Lynch, Ethel Tawe, Kay Slice’, Rossel Chaslie en Tirza Mary
De Vreemdeling
Voor een nieuw project reist kunstenaar Michiel Voet naar Algerije om met zijn oude vriend Karim Ramtani terug te blikken op hun gedeelde verleden in Amsterdam. Ramtani verschijnt niet op de afgesproken plek en Voet besluit zijn vriend te gaan zoeken. De Vreemdeling is een reconstructie van deze roadtrip door de Sahara. Een verhaal over de vriendschap tussen een Algerijn en een Nederlander. Maar ook over de koloniale geschiedenis van Europa en de verloren onschuld van het Europees migratiebeleid dat ver weg, in de Sahel, haar grenzen overschrijdt.
De Algerijn Karim Ramtani woonde gedurende 22 jaar illegaal in Amsterdam, waar hij onderdak vond in het atelier van Michiel Voet. Hij inspireerde de kunstenaar Michiel Voet tot het maken van een fototentoonstelling en een theaterproductie bij Orkater onder de titel De Onzichtbare Man. De voorstelling werd door pers en publiek lovend ontvangen en was van 2014 tot 2018 was de voorstelling te zien op festivals en in theaters in binnen- en buitenland. Karim Ramtani keerde drie jaar geleden gedesillusioneerd terug naar Algerije. Het illegale leven in Europa bood hem geen perspectief.
orkater speellijst
Marmoucha Orchestra & Mehdi Nassouli
Bezwerend orkest verwelkomt grote Marokkaanse belofte, die eerder samenwerkte met Fatoumata Diawara en Herbie Hancock. Het superdiverse Marmoucha Orchestra werpt nieuw licht op de muziektradities van Noord-Afrika, het Midden-Oosten en de Middellandse Zee. Speciale gast tijdens Gnawa Fusion in het BIMHUIS is Mehdi Nassouli, de internationaal geroemde Marokkaanse zanger en bespeler van het snaarinstrument guembri. Hij wordt gezien als de toekomst van de gnawa, de hypnotiserende traditionele stijl die een opleving maakt onder jonge musici uit de jazz, reggae en rock. Voor Mehdi Nassouli ontwikkelde het Marmoucha Orchestra een bijzonder repertoire, waarin authentieke gnawa-stukken begeleid worden door moderne orkestrale arrangementen. En waarin gnawa-ritmes samensmelten met jazz en andere westerse stijlen. Gnawa Fusion is geïnspireerd door de Marokkaans-Algerijnse traditie van de lila, een feestelijk ritueel waarin musici door bezwerend samenspel in contact proberen te komen met de geesten van hun voorvaderen. Mehdi Nassouli werkte eerder samen met o.a. Fatoumata Diawara, Herbie Hancock, Titi Robin en Alpha Blondy.
Exhibition: ‘Voëlvry‘ – Kendell Geers
The exhibition Voëlvry takes its name from the Afrikaans Anti-Apartheid music movement that Kendell Geers was part of in the late 1980’s. Geers played keyboards and tape loops for the underground band KOOS that was featured on the original Voëlvry album that launched a movement that Max du Preez described as a significant movement in every social, political, cultural and musical sense of the word (Vrye Weekblad). Voëlvry translates to ‘Vogelvrij’ in Dutch or ‘Outlaw’ in English. The exhibition invites us to meditate on the question, what does freedom mean in 2021?
What does freedom mean in the aftermath of the pandemic lock downs, social distancing, Black Lives Matter protests, climate change with unprecedented heat waves, wildfires, floods, social media panic and plagues of fake news? The answer lies in art because it can announce what we don’t want to hear and reveal what we are afraid to see. With his tongue firmly in our cheek Geers sharpens his black humour and challenges our definitions of art in the post- Truth era. In Voëlvry, the artist shifts his uniquely charged language of political abstraction and aesthetic protest towards healing by understanding our fragile connection to nature through art.
Remy Jungerman - Behind the Forest
Het Stedelijk Museum presenteert vanaf 20 november Remy Jungerman. Behind the Forest, met werk van de afgelopen vijftien jaar en nieuw werk dat speciaal is gemaakt voor de tentoonstelling. In Jungermans sculpturen, installaties, panelen, collages en zeefdrukken beweegt hij zich tussen de Marron-cultuur in Suriname, de Afrikaanse Diaspora en het 20ste-eeuws modernisme. Hij zoekt naar een autonome beeldtaal door abstracte geometrische patronen uit verschillende culturen met elkaar in gesprek te laten gaan. Remy Jungerman (1959) is geboren in Moengo, Suriname, en woont en werkt in Nederland en de Verenigde Staten. Hij volgde een opleiding aan de Academie voor Hogere Kunst- en Cultuuronderwijs in Paramaribo en verhuisde in 1990 naar Amsterdam om een vervolgstudie te doen aan de Rietveld Academie. Jungermans moeder was van Afrikaanse origine, zijn vader van Europese afkomst. Toen zijn vader in 2005 overleed ging hij terug naar Suriname voor de begrafenis. Ook bezocht hij het familiealtaar van zijn moeder en nam deel aan rituelen behorend bij de voorouderverering. Zijn moeder stamt af van de Bakabusi (‘de mensen achter het bos’) ook bekend als de Brooskampers, die onder leiding van graman (opperhoofd) Broos ontsnapten aan de slavernij van de Nederlandse plantages en een eigen gemeenschap in de Surinaamse regenwouden stichtten. Besef van zijn schatplichtigheid aan de cultuur van de Marrons leidde tot Jungermans beslissing om daaraan voortaan uitdrukking te geven in zijn werk. De tentoonstellingstitel Behind the Forest is een directe verwijzing naar de Bakabusi mensen. Vanuit de cultuur van de Marrons smeedt hij relaties met het modernisme, waarvoor de geometrische patronen van traditionele textielvormen een unieke mogelijkheid bieden.
Hadassa Ngamba - Configurations
Het werk van Hadassa Ngamba bestaat uit schilderijen, tekeningen, fotografie, video, installaties en performance. In haar werk verwijst ze naar het onevenwicht in de Congolese samenleving en de schrijnende sociale en milieukwesties in de DRC door het gebruik van materialen die symbool staan voor het strategisch, kapitalistisch bewind over de grondstoffen in haar moederland. In haar sculpturen, installaties en performances probeert ze systemische ongelijkheden aan te vechten door het verwijzen naar elementen uit de (koloniale) geschiedenis, religie, dromen, cartografie en het lichaam. Hadassa Ngamba bouwde een maquette van en voor haar tentoonstelling. Het is een ruimtelijke collage en/of een schaalmodel, een sculptuur en/of een denkruimte. De schilderijen en foto’s worden aangevuld met een geluidswerk (dat ze samen met haar broer, muzikant en geluidskunstenaar ontwikkelt en waar haar stem en het geluid van water samenkomen. De maquette heeft ze in verschillende kleuren geschilderd en omgeven met allerhande materialen, van documenten, leistenen tot en met verfborstels. Centraal in de tentoonstellingsruimte staat La Table Sereine (de serene tafel). “De woorden komen van mijn leraar Frans in het zesde leerjaar. Hij vroeg ons naar metaforen achter de woorden. Bij ‘de serene tafel’ antwoordde ik: een tafel waar filosofen aan zitten die universele antwoorden voor het overleven van de wereld bedenken.”, en Hadassa Ngamba vervolgt: “Natuurlijk was er toen ook de religieuze opvoeding van mijn moeder. Nu denk ik een tafel als ideaal voor mensen, die overal ter wereld kan staan, waar oplossingen voor de humaniteit worden bedacht. Het is een tafel zonder vaste contouren, de vorm wordt niet esthetisch bepaald, maar gemodelleerd volgens een ideaalbeeld om tot reflectie te kunnen komen.”
Emergence in nieuwe Afrikaanse kunst galerie
5 opkomende hedendaagse kunstenaars uit de Democratische Republiek Congo (DRC) te Kinshasa in de expositie EMERGENCE. De kunstenaars zijn Jonathan Zengwa, Lisa Mbumba, Arnold Oleko, Emmanuel Gesalo en Jonathan Zatu. De tentoonstelling is gecureerd door mij, juriste Tsehai Aarten, de Ethiopisch-Nederlandse oprichter van Afropolitan Luxury. De kunstenaars presenteren een Congo rijk aan levendigheid en kleur, bezoedeld door politiek en strijd, maar altijd vol optimisme en trots. Tsehai informeert daarnaast de bezoekers over de akelige historische waarheden over hoe Congo van hun kunst is leeggeroofd door het Westen en hoe de grote internationale musea zoals “Tate Modern" in Londen is gefinancierd over de rug van Congo; door de uitbuiting van plantagearbeiders door het half-Nederlandse bedrijf Unilever. AFROPOLITAN LUXURY wil toonaangevend en kritisch zijn, de kunstenaars en hun werk als luxe merk promoten en in de markt zetten en ver uit de buurt blijven van de stereotiepe wereldwinkelsfeer dat nog te vaak rond Afrika heen hangt. Afrikaanse kunstenaars hoeven gelukkig niet langer te wachten tot ze “ontdekt’ worden door witte kunstkenners om op internationaal vlak waarde te creëren. Er is een groeiend aantal Afrikanen in de diaspora die Afrikaanse hedendaagse kunst naar Europa halen en vanuit diepe overtuiging de werken zodanig in de markt zetten dat een steeds groter publiek bereid is om goed te betalen voor Afrikaanse hedendaagse opkomende kunst. De galerie zal in de toekomst ook Afrikaanse modemerken en interieur merken presenteren. De galerie is open op maandag, dinsdag, zaterdag en zondag of op afspraak.
De wereld volgens Roger Ballen
Het zijn de marge van de samenleving en de schaduwkant van de menselijke geest die de wereldberoemde fotograaf en kunstenaar Roger Ballen (Amerikaan, woont en werkt in Johannesburg, Zuid-Afrika) altijd al hebben gefascineerd. Met zijn zwart-wit fotoserie Platteland heeft hij in 1994 internationaal indruk gemaakt. De foto’s toonden de grimmige realiteit van arme witte Zuid-Afrikaners, een groep die ondanks alle privileges gedurende de Apartheid in erbarmelijk omstandigheden leefden. In de loop van zijn carrière start Ballen met het maken van installaties, waarbij hij de macabere realiteit vermengt met decorstukken. Mensen, poppen, ratten en reptielen figureren tegen een achtergrond met tekeningen van primitieve figuren. Met deze uitgesproken ‘Ballenesque stijl’ creëert Ballen zijn eigen universum en is hij uitgegroeid tot een cultfiguur, juist ook onder de jongere generaties. Dit retrospectief nodigt uit tot dwalen door de psyche van Roger Ballen en doet je afvragen: wat is echt?
Voëlvry by Kendell Geers
The exhibition Voëlvry takes its name from the Afrikaans Anti-Apartheid music movement that Kendell Geers was part of in the late 1980’s. Geers played keyboards and tape loops for the underground band KOOS that was featured on the original Voëlvry album that launched a movement that Max du Preez described as a significant movement in every social, political, cultural and musical sense of the word (Vrye Weekblad). Voëlvry translates to ‘Vogelvrij’ in Dutch or ‘Outlaw’ in English. The exhibition invites us to meditate on the question, what does freedom mean in 2021?
Kendell Geers is one of the most renowned artists in Africa. His work has been shown in numerous solo and group exhibitions, including Haus der Kunst Munich, Centre Pompidou, Paris; Goodman Gallery, Cape Town and Kunsthalle Stockholm. His works are included in private and institutional collections worldwide, including Centre Pompidou, Paris; SMAK, Ghent, Chicago Art Institute; Museum of Contemporary Art, Antwerp; National Museum of Contemporary Art, Athens; and South African National Gallery.